Oplopende druk: Hoe de Russische economie bezwijkt onder de oorlogslast

Vandaag zullen we de steeds erger wordende economische druk in Rusland bespreken, de groeiende druk op de defensie-industrie van het land, en de maatregelen die worden genomen om de situatie te verlichten.

Al maandenlang heeft de Russische regering gepropageerd dat het land economisch veerkrachtig is, met de bewering dat het BBP groeit en dat de economie zich heeft aangepast aan de Westerse sancties. Achter de retoriek zijn echter duidelijke tekenen van problemen zichtbaar. De inflatie stijgt maand na maand, de rente is de lucht ingeschoten en arbeidstekorten beginnen een kritieke kwestie te worden. Terwijl de oorlog voortduurt, neemt de economische druk toe, waardoor de defensie-industrie van Rusland onder immense spanning komt te staan en serieuze vragen worden gesteld over het vermogen om de oorlogsinspanning na 2025 vol te houden.

Ondanks de beweringen van Rusland over een economische groei van 4%, beweegt het land zich in de richting van stagflatie, een gevaarlijke combinatie van hoge inflatie en economische stagnatie. De Russische Centrale Bank heeft de rente moeten verhogen naar 21%, met besprekingen om deze verder te verhogen naar 23%. Deze maatregelen zijn bedoeld om de inflatie in toom te houden, maar maken lenen ook duurder, vertragen de economische activiteit en zorgen voor een historisch lage daling van het spaargeld. Met de roebel die gestaag verzwakt en de prijzen van consumentengoederen veel sneller stijgen dan de officiële statistieken aangeven, komt het Russische volk steeds dichter bij een economische ondergang.

Om de financiële druk te beheersen, heeft Rusland hoge belastingverhogingen doorgevoerd, de belasting op bedrijfswinsten verhoogd en een progressieve inkomstenbelasting geïmplementeerd. Hoewel deze maatregelen enige inkomsten genereren, kunnen ze de algemene economische neergang niet compenseren. Ondertussen wordt verwacht dat de laatste liquide reserves in het National Wealth Fund van Rusland tegen eind 2025 op zijn, waardoor grote staatssteun steeds onwaarschijnlijker wordt.

De verergerende economische omstandigheden hebben directe invloed op het vermogen van Rusland om de oorlogsmachine in stand te houden. De hoge rentetarieven en economische onzekerheid hebben het voor defensieproducenten moeilijker gemaakt om leningen te verkrijgen en de productie op te voeren. Hoewel ze erin slagen om veel wapens te produceren, blijven ze ver achter bij de aantallen die nodig zijn om de schokkende verliezen op het slagveld te vervangen.

Volgens open-source-informatie verliest Rusland ongeveer 320 artilleriebuizen per maand door gevechtsverlies, maar kan het land er slechts 20 per maand produceren. Evenzo heeft het Russische leger meer dan 8000 gepantserde gevechtsvoertuigen verloren sinds 2022, gemiddeld meer dan 200 per maand, terwijl de binnenlandse productie er slechts 17 kan vervangen.

Naast de productiecapaciteit heeft Rusland ook te maken met tekorten aan technologie door Westerse sancties. Met beperkte toegang tot kritische componenten, zoals geavanceerde microchips, heeft Rusland zijn defensie-industrie gedwongen om afhankelijk te zijn van smokkelnetwerken en verouderde Sovjetvoorraad. Maar zelfs deze raken op, en de technologische achteruitgang is steeds duidelijker zichtbaar op het slagveld, waar Russische uitrusting steeds meer wordt overtroffen door de Oekraïense strijdkrachten.

Rusland dringt aan op een grotere economische mobilisatie, waarbij industrieën worden omgevormd naar oorlogsproductie, ondanks ernstige arbeidstekorten als gevolg van mobilisatie, lage geboortecijfers en hoogopgeleide werknemers die voor de conscriptie vluchten. Het kunstmatig lage werkloosheidspercentage verbergt een krimpende beroepsbevolking, waardoor niet-defensieve sectoren in de problemen komen. Het prioriteren van wapenproductie legt meer druk op de burgerlijke economie, waardoor goederen en diensten voor gewone Russen schaars worden, terwijl de prijzen daarvan in één jaar tijd met 22,1% zijn gestegen, wat het risico van oplossingen uit de Sovjettijd zoals prijsbeheersing en rantsoenering met zich meebrengt.

Naarmate Rusland verder in stagflatie glijdt, nemen de politieke en economische angsten toe. Met de aankomende verkiezingen voor de Staatsdoema in 2026, bemoeilijkt de onzekerheid over het voortzetten van de oorlog de strategie van het Kremlin. Poetin heeft nog niet besloten of hij zijn campagne moet voeren met de focus op een langdurige oorlogsinspanning of op vrede, en de regerende partij Verenigd Rusland is verdeeld over de vraag of militaire thema’s of economisch herstel centraal moeten staan. Ondertussen groeit de frustratie onder zakelijke en politieke elites. Machtige figuren uit de defensie- en energiesector waarschuwen dat de hoge rentetarieven bedrijven failliet kunnen maken, terwijl een versoepeling van het monetaire beleid het inflatieprobleem kan verergeren.

Al met al verkeert de Russische economie onder zware druk, en het gebrek aan een duidelijke koers benadrukt de diepe onzekerheid over het vermogen om de oorlogsinspanning na 2025 vol te houden. Pogingen om economische kracht uit te stralen worden tegengesproken door stijgende inflatie, arbeidstekorten en een defensie-industrie die moeite heeft om de verliezen op het slagveld te vervangen. Nu de financiële reserves slinken en de onrust onder bedrijfsleiders toeneemt, staat de Russische regering voor moeilijke keuzes in de komende maanden.

‍