Vandaag bespreken we de Amerikaanse beslissing om de militaire hulp aan Oekraïne stop te zetten, wat de gevolgen hiervan zijn voor het land, welke stappen Europa voorbereidt om dit te compenseren, en welke uitdagingen er op de weg liggen.

President Donald Trump heeft een volledig moratorium afgekondigd op Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne, waarbij alle toekomstige leveringen van wapens en uitrusting zijn stopgezet. Dit raakt niet alleen nieuwe hulpzendingen, maar ook wapens die al onderweg waren, zoals munitie, geleide raketten en anti-tank systemen.

Daarnaast is de informatie-uitwisseling tussen de Verenigde Staten en Oekraïne eveneens gestaakt, waardoor cruciale inlichtingen niet langer aan de Oekraïners worden verstrekt, wat hun vermogen om doelen binnen Rusland aan te vallen, kan schaden.
De beslissing van Trump heeft internationale kritiek opgeleverd, zelfs van historisch pro-Russische figuren, zoals de Franse politica Marine Le Pen, die de stap “verwerpelijk” en “wreed” noemde ten opzichte van de Oekraïense soldaten. Ondertussen verwelkomde Rusland de ontwikkeling, waarbij woordvoerder Dmitry Peskov suggereerde dat de opschorting van de hulp Oekraïne zou kunnen dwingen tot onderhandelingen, een standpunt dat nauw aansluit bij de strategische belangen van Rusland.

De Europese Unie reageerde snel met een reeks dringende vergaderingen en de lancering van een defensie-investeringsplan van 800 miljard euro, bedoeld om haar eigen defensie-industrie te versterken en tegelijkertijd de gevechtscapaciteiten van Oekraïne te waarborgen.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, benadrukte dat deze stap Europa “verantwoordelijkheid” laat nemen voor zijn eigen veiligheid, terwijl het tegelijkertijd Oekraïne blijft ondersteunen.

Dit pakket omvat verschillende belangrijke maatregelen, waaronder 150 miljard euro in defensieleningen voor de financiering van luchtverdediging, artillerie, drones en ontwikkelingen op het gebied van cyberbeveiliging. De beloofde flexibiliteit in de openbare defensiebestedingen stelt Europese lidstaten in staat meer middelen toe te wijzen zonder de begrotingsbeperkingen te overtreden.
Hoewel Europa vastbesloten is de leegte die de Verenigde Staten hebben achtergelaten te vullen, staan ze voor aanzienlijke uitdagingen. Een van de grootste obstakels is het vervangen van de Patriot-luchtverdedigingssystemen, aangezien de raketten ervan uitsluitend in de Verenigde Staten worden geproduceerd. Europese alternatieven, zoals IRIS-T en NASAMS, bestaan wel, maar het versnellen van hun productie is een tijdsgevoelige uitdaging.

Daarnaast bedreigen interne Europese verdeeldheden de effectiviteit van de hulpinspanningen. Hongarije en Slowakije, beide geleid door pro-Russische regeringen, hebben consistent verzet tegen verdere militaire steun voor Oekraïne en dreigen elk EU-besluit te vetorechten dat volgens hen de “oorlog zou verlengen.” Hongarije heeft al nieuwe militaire hulppakketten geblokkeerd, wat de gecoördineerde Europese inspanningen vertraagt.

Ondanks deze obstakels produceert Oekraïne momenteel zelf ongeveer 55% van zijn wapens, en de voorraden van Amerikaanse wapens die Oekraïne heeft ontvangen, worden verwacht tot de zomer stand te houden, wat Europa een smalle tijdsperiode geeft om haar steun op te schalen.

Ondanks de beslissing van Trump heeft Oekraïne aanzienlijke militaire steun ontvangen of beloofd gekregen van Europese landen, waaronder extra gevechtsvliegtuigen. Oekraïne heeft al 12 van de 19 beloofde F-16-vliegtuigen van Denemarken ontvangen en verwacht binnenkort meer van Nederland. Frankrijk heeft al zes Mirage 2000-5 jets geleverd, en er worden gesprekken gevoerd met Zweden over de mogelijkheid Gripen-jagers te leveren.


Oekraïne en het Verenigd Koninkrijk lanceren een gezamenlijk project om de luchtverdediging te versterken, waarvan Oekraïne meer dan 5.000 Martlet lucht-lucht raketten en de bijbehorende lanceerplatforms zal ontvangen. Duitsland zal binnenkort 100 cruciale IRIS-T raketten leveren en een Noorse fabrikant richt een gezamenlijke onderneming in Oekraïne op voor de productie van luchtafweerraketten.


Het Tsjechische initiatief voor artilleriegranaten, dat 1,6 miljoen grote granaten leverde, zal het hele jaar doorgaan, met meer financiering die wordt veiliggesteld. Turkije blijft ook doorgaan met zijn initiatief om een dronefabriek in Oekraïne op te zetten, waarbij arbeiders momenteel worden getraind om Bayraktar-gevechtsdrones te produceren.


Een van de grootste uitdagingen is het verkrijgen van een betrouwbare vervanger voor Starlink, het satelliet-internet toegangssysteem dat essentieel is voor de operationele capaciteiten van Oekraïne op het slagveld. De Europese Unie werkt momenteel aan de inzet van het Eutelsat-systeem om Oekraïens afhankelijkheid van Elon Musk's onvoorspelbare beleid met betrekking tot Starlink te verminderen.

Kortom, met de Verenigde Staten die zich terugtrekt, neemt Europa het voortouw met haar nieuwe defensieplan, dat een historische verschuiving in het Europese militaire beleid markeert. Toch blijven er uitdagingen bestaan, vooral bij het opschalen van de productie van luchtverdediging en het navigeren door interne politieke tegenstand. Als Europa erin slaagt de leegte die de Verenigde Staten hebben achtergelaten te vullen, kan dit de veiligheidsstrategie van het continent voor tientallen jaren hervormen. Echter, aangezien de voorraden van de door de Verenigde Staten geleverde wapens naar verwachting nog maar ongeveer zes maanden meegaan, moeten de volgende stappen snel en doortastend worden gezet.

Opmerkingen